Jazda po pijanemu

Pierwszym etapem w sprawie o przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. jest etap postępowania przygotowawczego. Postępowanie przygotowawcze prowadzone jest w formie dochodzenia, które nadzoruje właściwa jednostka Prokuratury. Jednakże Policja na zlecenie Prokuratury przeprowadza czynność przesłuchania podejrzanego. Postępowanie przygotowawcze prowadzone jest w formie dochodzenia, które nadzoruje właściwa jednostka Prokuratury. 

Na przesłuchaniu na Policji, podejrzanemu przedstawiany jest zarzut prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. Przesłuchanie rozpoczyna się od odebrania danych osobowych od podejrzanego tj.:

1. imię i nazwisko

2. adres zameldowania

3. adres do doręczeń

4. miejsce zatrudnienia

5. dochody

6. majątek

7. stan cywilny/dochody współmałżonka

8. uprzednia karalność

9. czy podejrzany leczył się psychiatrycznie lub odwykowo

10. stosunek do służby wojskowej w stosunku do mężczyzn

Poszczególne etapy przesłuchania podejrzanego:

1. Policjant przedstawia podejrzanemu zarzut prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k.

2. pyta się podejrzanego czy zrozumiał treść zarzutu, czy przyznaje się do zarzucanego mu czynu i czy będzie składał wyjaśnienia oraz odpowiadał na pytania,

3. następnie podejrzany ma możliwość złożenia wyjaśnień dotyczących popełnionego przestępstwa.

Pamiętaj warto jest abyś złożył szczegółowe wyjaśnienia już na etapie postępowania przygotowawczego. Jest to o tyle istotne, że Sąd rozpoznający Twoją sprawę zapoznając się z aktami sprawy będzie mógł poznać okoliczności popełnionego przez Ciebie czynu, Twoje właściwości i warunki osobiste oraz jakie konsekwencje spowoduje dla Ciebie wydanie wyroku skazującego oraz orzeczenie wobec Ciebie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

4. po złożeniu wyjaśnień Policjant zadaje podejrzanemu pytanie czy chce się dobrowolnie poddać karze w trybie art. 335 § 1 k.p.k. Jeżeli podejrzany wyrazi chęć skazania bez przeprowadzenia rozprawy, Policjant wykonuje telefon do Prokuratora dyżurnego, podając mu następujące informacje:

• wyniki badania trzeźwości,

• uprzednia karalność podejrzanego,

• dochody podejrzanego.

Na podstawie w/w informacji Prokurator proponuje podejrzanemu karę.

Uwaga:

W trybie art. 335 § 1 k.p.k. tj. skazanie bez przeprowadzenia rozprawy, minimalny okres zakazu wynosi 3 lata. Natomiast maksymalny okres zakazu wynosi 15 lat. Ponadto obligatoryjnym elementem wyroku w tym trybie jest świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w minimalnej kwocie 5.000 zł.

Z mojej praktyki zawodowej wynika, iż wielu podejrzanych idąc na przesłuchanie na Policji uważa, iż będą mogli bezpośrednio porozmawiać z Prokuratorem i przedstawić mu argumenty przemawiające za łagodniejszym wymiarem kary. Jednakże w praktyce sytuacja wygląda zgoła odmiennie. Otóż na przesłuchaniu na Policji podejrzany nie będzie miał możliwości osobistego porozmawiania z Prokuratorem. To Policjant wykonuje telefon do Prokuratora i przekazuje podejrzanemu propozycję kary. Należy wskazać, iż podejrzany nie ma możliwości bezpośredniego porozmawiania z Prokuratorem i przekonania go do łagodniejszego wymiaru kary.

Jeżeli podejrzany wyrazi zgodę na skazanie bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 § 1 k.p.k., wówczas Prokurator wyśle do Sądu akt oskarżenia wraz z wnioskiem w trybie art. 335 § 1 k.p.k. Jeżeli jednak podejrzany nie wyrazi zgody na karę zaproponowaną przez Prokuratora, wówczas Prokurator skieruje do Sądu zwykły akt oskarżenia.

Pamiętaj, iż nie musisz przyjmować propozycji Prokuratora jeżeli uważasz, że jest zbyt surowa w stosunku do okoliczności popełnionego przez Ciebie przestępstwa. Musisz wiedzieć, że już na przesłuchaniu możesz złożyć do akt wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego. Wówczas Policjant wraz z aktami sprawy wyśle do Prokuratury złożony przez Ciebie wniosek. Prokurator po zapoznaniu się z aktami sprawy może:

1. złożyć do Sądu zamiast aktu oskarżenia wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego

   lub

2. jeżeli uzna, że w rozpoznawanej sprawie nie zachodzą przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania karnego wysyła do Sądu zwykły akt oskarżenia.

Jeżeli Prokurator nie przychyli się do wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego, wówczas sprawca przestępstwa może złożyć przedmiotowy wniosek bezpośrednio do Sądu.

Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k., który może Cię zainteresować znajduje się pod następującymi linkami:

Wniosek do Prokuratury o skierowanie do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowanie karnego w sprawie o przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. z odstąpieniem przez Sąd od orzekania zakazu prowadzenia samochodów

Wniosek do Prokuratury o skierowanie do Sądu wniosku o warunkowe umorzenie postępowanie karnego w sprawie o przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. z orzeczeniem przez Sąd zakazu prowadzenia samochodów na okres 1 roku

Wniosek do Sądu o warunkowe umorzenie postępowania za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. z odstąpieniem przez Sąd od orzekania zakazu prowadzenia samochodów

Wniosek do Sądu o warunkowe umorzenie postępowania za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. z orzeczeniem przez Sąd zakazu prowadzenia samochodów na okres 1 roku

Przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego np. samochodu, motocykla, skutera w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. rozpoczyna się od wyniku 0,26 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Dlatego też jeżeli u kierującego najwyższy wynik badania trzeźwości wyniesie 0,26 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu lub wyższy zostanie mu przedstawiony zarzut popełnienia przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k.

Najnowsza nowelizacja Kodeksu karnego, która weszła w życie z dniem 18 maja 2015 r., wprowadziła zmiany zaostrzające przepisy dotyczące m.in. przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego z art. 178a § 1 k.k.

Przed nowelizacją zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych za przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego z art. 178a § 1 k.k. w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego wynosił od 1 roku do 10 lat. Natomiast w świetle nowelizacji z dnia 18 maja 2015 r. zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego wynosi od 3 do 15 lat.

Należy wskazać, iż pierwszym etapem w sprawie o przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. jest etap postępowania przygotowawczego. To właśnie na tym etapie sprawcy jest przedstawiany zarzut prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. Postępowanie przygotowawcze prowadzone jest w formie dochodzenia, które nadzoruje właściwa jednostka Prokuratury. Jednakże Policja na zlecenie Prokuratury przeprowadza czynność przesłuchania podejrzanego.

Na przesłuchaniu na Policji, podejrzanemu jest przedstawiany zarzut prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. Następnie Policjant pyta się podejrzanego, czy przyznaje się do zarzucanego mu czynu i czy będzie składał wyjaśnienia i odpowiadał na pytania. Po złożeniu przez podejrzanego wyjaśnień Policjant zadaje pytanie czy podejrzany chce się dobrowolnie poddać karze w trybie art. 335 § 1 k.p.k. Jeżeli podejrzany wyrazi zgodę na skazanie w tym trybie, wówczas Policjant wykonuje telefon do Prokuratora, który przedstawia propozycję kary. Następnie Policjant informuje podejrzanego o propozycji Prokuratora i pyta się podejrzanego, czy akceptuje propozycję. Należy wskazać, iż podejrzany ma możliwość albo przyjąć propozycję Prokuratora, albo odmówić jej przyjęcia. Należy wskazać, iż podejrzany nie ma możliwości bezpośredniego porozmawiania z Prokuratorem i przekonania go do łagodniejszego wymiaru kary.

W związku z powyższym konieczne jest opisanie jakie wady i zalety ma dobrowolne poddanie się krze za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. po nowelizacji Kodeksu karnego z dnia 18 maja 2016 r.

Zalety dobrowolnego poddania się karze w trybie art. 335 § 1 k.p.k. tj. skazanie bez przeprowadzenia rozprawy:

1. szybkość zakończenia postępowania karnego,

2. możliwość uzyskania 3 – letniego minimalnego okresu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przy wysokim wyniku badania trzeźwości rzędu 1 – 1,5 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

3. możliwość cofnięcia przez podejrzanego na skazanie w tym trybie.

Ad. 1

Już sama nazwa instytucji z art. 335 § 1 k.p.k. wskazuje, iż jest to skazanie bez przeprowadzenia rozprawy, tzn. że jeżeli podejrzany podczas przesłuchania na Policji wyrazi zgodę na dobrowolne poddanie się karze, wówczas Prokurator wraz z aktem oskarżenia wysyła do Sądu wniosek w trybie art. 335 § 1 k.p.k. Następnie Sąd wyznacza posiedzenie celem rozpoznania złożonego wniosku. Jeżeli Sąd uzna, że kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przestępstwa oraz stopnia zawinienia, wówczas na tym posiedzeniu wydaje wyrok zgodny z wnioskiem. Stawiennictwo oskarżonego na posiedzeniu nie jest obowiązkowe, więc w praktyce wygląda to tak, że Sąd może wydać wyrok bez udziału oskarżonego na posiedzeniu.

Ad. 2

Podejrzany może uzyskać w trybie art. 335 § 1 k.p.k. nawet przy wysokim wyniku badania trzeźwości rzędu 1 – 1,5 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu minimalny zakaz prowadzenia samochodu, który obecnie wynosi 3 lata. Powyższe wynika z faktu, iż standardowa propozycja Prokuratora odnośnie długości zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przy „samoukaraniu” w trybie art. 335 § 1 k.p.k. wynosi 3 lata.

Ad. 3

Należy wskazać, iż podejrzany ma możliwość cofnięcia zgody na skazanie bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 § 1 k.p.k. Innymi słowy, Jeżeli podejrzany, który wyraził zgodę na skazanie w tym trybie uważa, że propozycja Prokuratora jest zbyt surowa, może cofnąć swoją zgodę. Ostateczny moment na cofnięcie zgody, to posiedzenie Sądu wyznaczone celem rozpoznania wniosku złożonego przez Prokuratora. W przypadku cofnięcia zgody przez oskarżonego Sąd wyznacza rozprawę.

Wady dobrowolnego poddania się karze w trybie art. 335 § 1 k.p.k. tj. skazanie bez przeprowadzenia rozprawy:

1. status osoby karanej za przestępstwo,

2. obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych od 3 do 15 lat oraz świadczenie pieniężne w wysokości min. 5.000 zł,

3. brak możliwości wydania wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne w trybie art. 335 § 1 k.k.,

4. brak możliwości podnoszenia w apelacji zgodnie z art. 447 § 5 k.p.k. zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych oraz zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonego środka karnego.

Ad. 1

Wydanie przez Sąd wyroku skazującego w trybie art. 335 § 1 k.p.k. oznacza, iż sprawca do momentu zatarcia skazania będzie w świetle prawa osobą karaną za przestępstwo popełnione umyślnie. Powyższe może oznaczać dla osób, od których charakter pracy wymaga posiadania statusu osoby niekaranej zwolnienie z pracy.

Jeżeli za przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. zostanie orzeczona:

• kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem – zatarcie skazania nastąpi z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby, który rozpoczyna się z momentem uprawomocnienia wyroku. 

• kara ograniczenia wolności – informacja o wyroku zostanie wykreślona z KRK po 3 latach od wykonania tej kary. Obecnie, po 1 lipca 2015 roku, kara ograniczenia wolności może zostać orzeczona w wymiarze do 2 lat.

• kara grzywny (czyli najczęściej orzekana kara w sprawach o przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości) – zatarcie następuje po upływie 1 roku od wykonania kary. Jednakże zgodnie z art. 107 § 6 k.k. jeżeli orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem.

Ad. 2

Nowelizacja z dnia 18 maja 2015 r. wprowadziła istotną zmianę w zakresie długości trwania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego. Przed nowelizacją zakaz wynosił od 1 roku do 10 lat. Natomiast od dnia 18 maja 2015 r. w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych wynosi od 3 do 15 lat. Obligatoryjnym elementem jest również nałożenie na sprawcę przestępstwa obowiązku zapłaty świadczenia pieniężnego w kwocie co najmniej 5.000 zł.

Ad. 3

W przypadku popełnienia przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego z art. 178a § 1 k.k. Sąd ma możliwość wydania wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne. Instytucja warunkowe umorzenia postępowania karnego została uregulowana w art. 66 k.k. Jednym z obligatoryjnych warunków do zastosowania przez Sąd omawianej instytucji jest uprzednia niekaralność sprawcy przestępstwa. Zaletą warunkowego umorzenia postępowania karnego jest, iż w przypadku wydania przez Sąd takiego wyroku sprawca przestępstwa w świetle prawa pozostaje osobą niekaraną za przestępstwo popełnione umyślnie. Inaczej niż w przypadku wyroku skazującego. Kolejną zaletą warunkowego umorzenia postępowania karnego jest krótszy zakaz niż w przypadku wyroku skazującego. Sąd w przypadku tej instytucji może odstąpić od zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych lub orzec zakaz na okres 1 roku lub 2 lat.

Ad. 4

Ograniczenie zarzutów apelacyjnych ma szczególne znaczenie w przypadku gdy oskarżony wyraził zgodę na skazanie bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 § 1 k.p.k., a następnie po wydaniu przez Sąd wyroku stwierdził, że wyrok jest zbyt surowy i chce złożyć od niego apelację, gdyż uważa że Sąd powinien wydać wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne. W takiej sytuacji jedynym skutecznym zarzutem jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Jednakże zgodnie z art. 447 § 5 k.p.k. podstawą apelacji w przypadku wydania wyroku w trybie art. 335 § 1 k.p.k nie może być zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Dlatego też gdyby pomimo powyższego zakazu oskarżony złożył apelację opierając się na tym zarzucie, Sąd pozostawi apelację bez rozpoznania jako niedopuszczalną.

Natomiast w przypadku gdy Sąd wydał wyrok w trybie art. 335 § 1 k.p.k. orzekając np. 5 lat zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, a następnie oskarżony po wydaniu przez Sąd wyroku stwierdził, że wyrok jest zbyt surowy i chce złożyć od niego apelację, gdyż uważa że Sąd powinien orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat, wówczas właściwym zarzutem byłby zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonego środka karnego. Jednakże zgodnie z art. 447 § 5 k.p.k. podstawą apelacji w przypadku wydania wyroku w trybie art. 335 § 1 k.p.k nie może być zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonego środka karnego. Dlatego też gdyby pomimo powyższego zakazu oskarżony złożył apelację opierając się na tym zarzucie, Sąd pozostawi apelację bez rozpoznania jako niedopuszczalną.

Więcej na temat dobrowolnego poddania się karze w trybie art. 335 § 1 k.p.k. znajdziesz w artykule Czy warto zgodzić się na dobrowolne poddanie się karze za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. po zaostrzeniu przepisów Kodeksu karnego z dnia 18 maja 2015 r.?

Nowelizacja Kodeksu karnego z dnia 18 maja 2015 r., wprowadziła istotne zmiany dotyczące przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego z art. 178a § 1 k.k.

Przed nowelizacją w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych wynosił od 1 roku do 10 lat. Natomiast w świetle nowelizacji, która weszła w życie z dniem 18 maja 2015r. Zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych wynosi od 3 do 15 lat.

W związku z powyższym w przypadku dobrowolnego poddania się karze minimalny okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wynosi 3 lata.

Orzeczenie przez Sąd 3 – letniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych będzie szczególnie dotkliwe dla sprawców przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., którzy tylko nieznacznie przekroczyli próg 0,26 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, od którego rozpoczyna się odpowiedzialność karna za omawiane przestępstwo.

Natomiast dobrowolne poddanie się karze za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego z art. 178a § 1 k.k. będzie korzystne dla sprawców, którzy uzyskali wysoki wynik badania trzeźwości rzędu 1 – 1,5 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, gdyż mają większą szansę na uzyskania 3 – letniego minimalnego okresu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wynika z faktu, iż zazwyczaj standardowa propozycja Prokuratora odnośnie długości zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przy „samoukaraniu” w trybie art. 335 § 1 k.p.k. czy to przy najniższym wyniku 0,26 mg/l czy nawet przy wyniku rzędu 1 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi 3 lata.

Kolejną wadą dobrowolnego poddania się karze, jest okoliczność, iż wydanie przez Sąd wyroku skazującego w trybie art. 335 § 1 k.p.k. lub art. 387 § 1 k.p.k. oznacza, iż sprawca do momentu zatarcia skazania będzie w świetle prawa osobą karaną za przestępstwo popełnione umyślnie. Powyższe będzie oznaczało dla osób, od których charakter pracy wymaga posiadania statusu osoby niekaranej za przestępstwo popełnione umyślnie zwolnienie z pracy.

Dla przykładu zgodnie z ustawą Karta nauczyciela, nauczyciel nie może być skazany za przestępstwo popełnione umyślnie. W związku z powyższym wydanie przez Sąd w stosunku do nauczyciela wyroku skazującego, będzie wiązało się ze zwolnieniem z pracy.

Jedyną możliwością zachowania statusu osoby niekaranej za przestępstwo popełnione umyślnie jest wydanie przez Sąd wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne.

Instytucja warunkowego umorzenia postępowania karnego została uregulowana w art. 66 k.k. Jednym z obligatoryjnych warunków zastosowania przez Sąd omawianej instytucji jest uprzednia niekaralność sprawcy przestępstwa. Zaletą warunkowego umorzenia postępowania karnego jest, iż w przypadku wydania przez Sąd takiego wyroku sprawca przestępstwa w świetle prawa pozostaje osobą niekaraną za przestępstwo popełnione umyślnie. Inaczej niż w przypadku wyroku skazującego. Kolejną zaletą warunkowego umorzenia postępowania karnego jest krótszy zakaz niż w przypadku wyroku skazującego. Sąd w przypadku tej instytucji może odstąpić od zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych lub orzec zakaz na okres 1 roku lub 2 lat.

Jeżeli sprawca przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego pod wpływem alkoholu chce złożyć wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego, powinien nie wyrażać zgody na skazanie w trybie art. 335 § 1 k.k. lub składać wniosku o dobrowolne poddanie się karze w trybie art. 387 § 1 k.p.k.

Reasumując skazanie bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 § 1 k.p.k. lub dobrowolne poddanie się karze w trybie art. 387 § 1 k.p.k. będzie szczególnie dotkliwe dla sprawców przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., którzy tylko nieznacznie przekroczyli próg 0,26 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, od którego rozpoczyna się odpowiedzialność karna, gdyż w takim przypadku minimalny okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wynosi 3 – lata. Ponadto w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego w w/w trybach sprawca przestępstwa będzie widniał w KRK jako osoba karna.

Natomiast dobrowolne poddanie się karze za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego z art. 178a § 1 k.k. będzie korzystne dla sprawców, którzy uzyskali wysoki wynik badania trzeźwości rzędu 1 – 1,5 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, gdyż mają większą szansę na uzyskania 3 – letniego minimalnego okresu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wynika z faktu, iż zazwyczaj standardowa propozycja Prokuratora odnośnie długości trwania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przy „samoukaraniu” w trybie art. 335 § 1 k.p.k. czy to przy najniższym wyniku 0,26 mg/l czy nawet przy wyniku rzędu 1 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi 3 lata.

Należy wskazać, iż zgodnie z przepisami Kodeksu karnego, sprawca przestępstwa prowadzenia pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k, który chce dobrowolnie poddać się karze ma dwie możliwości:

1. Może już na przesłuchaniu na Policji w charakterze podejrzanego wyrazić wolę na skazanie bez przeprowadzenia rozprawy w trybie art. 335 § 1 k.p.k. W takiej sytuacji policjant prowadzący przesłuchanie wykonuje telefon do Prokuratora, informuje o jaki czyn sprawca jest podejrzany, czy jest osobą karaną, jakie były wyniki badania trzeźwości alkomatem oraz jakie osiąga dochody. Na podstawie tych informacji Prokurator podaje propozycję kary. Już na tym etapie Prokurator ma możliwość zaproponowania orzeczenia 3-letniego (lub wyższego) zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, z wyłączeniem kat. C i C+E prawa jazdy.

2. Jeżeli jednak podejrzany na przesłuchaniu na Policji nie zgodził się na skazanie w trybie art. art. 335 § 1 k.p.k, ma możliwość złożenia na etapie postępowania sądowego wniosku o dobrowolne poddanie się karze w trybie art. 387 § 1 k.p.k. Ostateczny moment na złożenie takiego wniosku, to zakończenie przesłuchania oskarżonego na pierwszej rozprawie głównej. Wówczas, to oskarżony informuje Sąd, że chce taki wniosek złożyć i podaje swoją propozycję kary, w którym może również zaproponować orzeczenie przez Sąd 3-letniego (lub wyższego) zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, z wyłączeniem kat. C i C+E prawa jazdy. Oczywiście, aby Sąd mógł uwzględnić wniosek oskarżonego, Prokurator nie może się sprzeciwić takiemu wnioskowi.

W tym miejscu należy wskazać, iż w świetle nowelizacji Kodeksu karnego, którą weszła w życie z dniem 18 maja 2015 r. przy wydaniu przez Sąd wyroku skazującego, a takim jest wydanie wyroku w trybie art. 335 § 1 k.p.k. oraz art. 387 § 1 k.p.k., zakaz prowadzenia pojazdów jest obligatoryjny i wynosi od 3 do 15 lat. Ponadto Sąd orzeka karę grzywny, pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania lub karę ograniczenia wolności. Obligatoryjnym elementem jest również orzeczenie świadczenia pieniężnego na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie minimum 5000 zł.

Wyrok, w którym Sąd orzeka jedynie zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. B prawa jazdy na okres minimum 3 lat, a wyłącza spod zakazu wyższe kategorie prawa jazdy wydaje się wyrokiem bardzo korzystnym dla sprawcy przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. Szczególnie gdy dotyczy osób, które pracują jako kierowcy zawodowi i w pracy wykorzystują kat. C i C+E prawa jazdy.

Niestety problem pojawia się gdy skazany, wobec którego Sąd orzekł zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych jedynie na kat. B, natomiast odstąpił od orzeczenia zakazu na wyższe kategorie zgłasza się do wydziału komunikacji po zwrot prawa jazdy, a wydział komunikacji odmawia wydania dokumentu. W tym miejscu należy wskazać, iż stanowisko wydziałów komunikacji odmawiające wydania dokumentu prawa jazdy ma oparcie w przepisach prawa, a mianowicie w Ustawie z dnia 15 stycznia 2011r. o kierujących pojazdami.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 Prawo jazdy nie może być wydane osobie:

2) w stosunku do której został orzeczony prawomocnym wyrokiem sądu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych – w okresie i zakresie obowiązywania tego zakazu;

Co więcej, zgodnie z ust. 2 cytowanego art.:

przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się także wobec osoby ubiegającej się o wydanie lub zwrot zatrzymanego prawa jazdy, a także o przywrócenie uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii:

2) AM, A1, A2, A, C1, C, D1 lub D – w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B;

Z powyższego artykułu jednoznacznie wynika, że w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, do których uprawnia kat. B prawa jazdy, prawo jazdy wyższych kategorii (pomimo, iż Sąd nie orzekł zakazu), nie może być wydane.

Dlatego też pojawia się pytanie czy dobrowolne poddanie się karze, w którym Sąd orzeka zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych jedynie na kat. B prawa jazdy, natomiast odstępuje od orzeczenia zakazu wyższych kategorii, jest rozstrzygnięciem korzystnym dla sprawcy przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k., w sytuacji gdy wdziały komunikacji nie wydają nowego dokumentu prawa jazdy.

Przed podjęciem decyzji czy wyrazić zgodę na dobrowolne poddanie się karze, sprawca przestępstwa powinien rozważyć czy korzystniejszym rozwiązaniem nie będzie złożenie wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego.

Należy wskazać, że pomimo znacznego zaostrzenia okresu trwania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przy wydaniu wyroku skazującego od 3 do 15 lat, instytucja warunkowego umorzenia postępowania karnego nie została znowelizowana.

Zatem Sąd ma cały czas możliwość wydania wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne. W wyroku warunkowo umarzającym postępowanie karne Sąd:

1. określa okres próby 1 rok, 2 lub 3 lata

2. orzeka świadczenie pieniężne na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – brak jest minimalnej kwoty, którą nakłada Sąd

3. może orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 1 roku lub 2 lat, lub odstąpić od orzeczenia zakazu.

Więcej na temat warunkowego umorzenia postępowania karnego znajdziesz w artykule Na czym polega warunkowe umorzenie postępowania karnego za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości?

Zgodnie z Zarządzeniem Komendanta Głównego Policji  nr 496 z dnia 25.05.2004r. w sprawie badań na zawartość w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu z dnia 25 maja 2004 r. (Dz.Urz.KGP Nr 9, poz. 40) pobrania próby krwi do badań na zawartość alkoholu należy dokonać, jeżeli:

1) badany, pomimo przeprowadzenia badania urządzeniami elektronicznymi, żąda pobrania krwi;

2) stan badanego, zwłaszcza wynikający z upojenia alkoholowego, choroby układu oddechowego lub innych przyczyn, uniemożliwia przeprowadzenie badania urządzeniem elektronicznym;

3) istnieją przeciwwskazania do użycia urządzenia elektronicznego wynikające ze stanu zdrowia badanego;

4) badany odmawia poddania się badaniu stanu trzeźwości urządzeniami elektronicznymi.

 Szczegółowe warunki i sposób dokonywania badań koniecznych do ustalenia zawartości alkoholu w organizmie osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia w stanie po spożyciu alkoholu określa rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz.U. 1983 Nr 25 poz.117 z późn. zm.).

Z czynności pobrania krwi sporządza się protokół, który jest dokumentem w rozumieniu art. 120 § 13 k.k. Opisuje się w nim dane personalne i cechy fizyczne osoby badanej, jej stan zewnętrzny w trakcie badania, ewentualne objawy działania spożytego alkoholu.

Z pobrania bądź odstąpienia od pobrania krwi do badań sporządza się protokół, który dołączony jest do pakietu do próbek krwi i jest dwustronnie wypełniany.

Taki protokół składa się z:

a) części I (wywiady, obserwacje), wypełnionej, opieczętowanej i podpisanej przez lekarza,

b) instrukcji dla pobierającego krew,

c) części II (protokół pobrania krwi), wypełnionej i podpisanej przez osobę pobierającą krew i funkcjonariusza Policji obecnego przy pobraniu krwi oraz osobę, od której pobrano krew.

 Wypełnienie poszczególnych części protokołu powinno odbywać się w następującej kolejności:

a) osoba po doprowadzeniu do placówki, w której zostanie pobrana krew, powinna zostać zarejestrowana w prowadzonej przez placówkę dokumentacji udzielonych porad lekarskich,

b) lekarz uprawniony do pobrania krwi powinien przeprowadzić rutynowe badanie lekarskie z uwzględnieniem określonych elementów z części I protokołu. Po przeprowadzonym badaniu powinien wypełnić część I protokołu, stwierdzając na podstawie przeprowadzonych obserwacji i wywiadu, czy badany:

• jest pod wpływem alkoholu,

• nie jest pod wpływem alkoholu,

• może być pod wpływem substancji odurzających lub psychotropowych.

c) lekarz, względnie inna osoba uprawniona do pobrania krwi, powinien pobrać krew do badań,

d) osoba, która pobrała krew, powinna wypełnić część II protokołu.

Tak wypełniony i podpisany protokół pobrania krwi składa się i umieszcza w opakowaniu transportowym. Policjant obecny przy pobraniu krwi powinien dołożyć wszelkich starań, aby obie części protokołu były wypełnione starannie i odpowiadały stanowi osoby badanej adekwatnemu do treści zawartych w protokole.

Należy pamiętać, że wszelkie nieprawidłowości i uchybienia ujawnione przez podmiot przeprowadzający badanie zostaną skrupulatnie wymienione i opisane w wyniku – sprawozdaniu z przeprowadzonego badania krwi (najczęstszą wzmianką czynioną w wyniku przeprowadzonego badania jest adnotacja, że zestaw – pakiet do pobierania krwi miał np. rozerwaną banderolę zamykającą).

Niejednokrotnie w praktyce zdarzają się takie sytuacje, że we krwi osoby badanej stwierdzono obecność alkoholu, natomiast w części I protokołu pobrania krwi do badań został podkreślony przez lekarza zapis wskazujący, że „badany nie jest pod działaniem alkoholu”.

Występujące w protokołach niedociągnięcia mogą być podstawa do uznania przez Sąd wyników badań za niewiarygodne co w konsekwencji będzie prowadziło do uniewinnienia kierującego od zarzucanych mu czynów i umorzenia postępowania.

W sprawach o prowadzenie samochodu w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, tzn. narkotyków, dopalaczy lub innych substancji (np. leków) wpływających na zaburzenia zmysłów, przeciwnie niż w sprawach o przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości, zawsze konieczne jest zasięgnięcie opinii biegłego toksykologa. W tym artykule opiszę co powinna zawierać taka opinia aby była wartościowym dowodem w sprawie. 

Tak jak wspomniałem, opinia biegłego toksykologa nie jest obowiązkowym dowodem w sprawach o prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości. W takich sprawach do ustalenia stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu wystarczające są wyniki uzyskane za pomocą alkomatu. Zupełnie inaczej wygląda to w przypadku, gdy Policja podejrzewa, że zatrzymany kierowca znajduje się pod wpływem narkotyków. W pierwszej kolejności stosowany jest tester narkotykowy. Za jego pomocą policjant bada ślinę zatrzymanego na obecność narkotyków. W przypadku wyniku pozytywnego kierowca jest przewożony do szpitala celem pobrania krwi. Należy bowiem podkreślić, że testery narkotykowe są niedoskonałe, a wyniki badania takim testerem nie może stanowić dowodu, że prowadzący był pod wpływem narkotyków.

Na podstawie próbki krwi biegły toksykolog wydaje opinię, w które powinny się znaleźć następujące informacje:

1. rodzaj narkotyku, pod wpływem którego był badany;

2. stężenie tego narkotyku mierzone w jednostkach ng/ml (nanogram na mililitr);

   oraz najważniejszy element

3. określenie w jaki sposób takie stężenie narkotyku wpływa na zdolność prowadzenia samochodu.

Biegły toksykolog posiada wiedzę, która pozwala mu przeliczyć stężenie narkotyków na stężenie alkoholu. Tak więc z opinii musi wynikać, czy zmierzona we krwi ilość narkotyków wpływała na kierowcę tak jakby znajdował się on:

• w stanie nietrzeźwości (wtedy stawiany jest mu zarzut popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 k.k.),

• w stanie po użyciu alkoholu (wykroczenie z art. 87 § 1 k.w.)

• czy też ilość narkotyku była tak niska, że w żaden sposób nie wpływała na zmysły kierowcy.

Biegły powinien podać jakiemu dokładnie stężeniu alkoholu w wydychanym powietrzu odpowiada zmierzone stężenie narkotyków. Dla oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu (czyli okoliczności w przeważającej mierze wpływającej na długość zakazu prowadzenia pojazdów) ma kluczowe znaczenie, czy stężenie narkotyku odpowiadało 0,28 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu (minimalne przekroczenie granicy stanu nietrzeźwości) czy raczej 1,5 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu (stan upojenia alkoholowego).

Opinia biegłego toksykologa jest najważniejszym dowodem w sprawie o przestępstwo kierowania samochodem w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu. Sąd wydając wyrok przy określaniu stężenia narkotyku w organizmie i jego wpływu na zdolności do kierowania pojazdem będzie opierał się na ustaleniach biegłego.

Pamiętaj, że przestępstwo prowadzenia samochodu po narkotykach jest traktowane identycznie jak przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości. Za to przestępstwo przy wydaniu przez Sąd wyroku skazującego może zostać wymierzona kara grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności. Orzekana jest także nawiązka w wysokości co najmniej 5000 złotych i zakaz prowadzenia pojazdów na okres co najmniej 3 lat.

W przypadku tego przestępstwa Sąd może również z uwagi na szczególne okoliczności występujące w sprawie wydać wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne. W przypadku warunkowego umorzenia postępowania karnego sprawca przestępstwa zachowuje status osoby niekaranej za przestępstwo popełnione umyślnie, tj. zachowuje czystą kartę karną.

Warunkiem koniecznym przy warunkowym umorzeniu postępowania karnego jest uprzednia niekaralność oskarżonego.

Przy warunkowym umorzeniu postępowania karnego Sąd może:

– odstąpić od orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych

lub

– orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 1 roku lub 2 lat.

Często pojawiającym się pytaniem jest to, czy wyrok skazujący za wykroczenie prowadzenia samochodu w stanie po użyciu alkoholu z art. 87 § 1 k.k. jest wpisywany do Krajowego Rejestru Karnego (KRK).

Odpowiadając na powyższe pytanie należy wskazać, iż – informacja o wyroku skazującym za wykroczenie nie jest wpisywana do Krajowego Rejestru Karnego. Jedynym przypadkiem, gdy informacja o wyroku jest wpisywana do karty karnej, to orzeczenie przez Sąd kary aresztu wobec sprawcy wykroczenia. W pozostałych przypadkach, gdy Sąd orzeknie tylko karę grzywny oraz np. środek karny, to wówczas informacja o wyroku nie będzie widniała w KRK.

Jeżeli osoba ukarana za wykroczenie z art. 87 § 1 k.w. złoży wniosek o wydanie jej informacji o karalności, (jeżeli oczywiście nie jest karana za inne przestępstwa), to otrzyma na tym wniosku pieczęć z informacją, że Nie figuruje” w rejestrze karnym.

W takim przypadku pojawia się pytanie, gdzie widnieje informacja o wydanym wyroku skazującym za wykroczenie prowadzenia auta pod wpływem alkoholu. Otóż informacja o skazaniu o orzeczeniu zakazu prowadzenia pojazdów widnieje w następujących miejscach:

• w policyjnym rejestrze kierowców popełniających wykroczenia drogowe

  oraz

• w Krajowym Systemie Informacji Policji – gdzie będzie informacja o prawomocnym zakazie prowadzenia samochodów.

Należy wskazać, iż informacja w wyżej wskazanych systemach policyjnych widnieje przez okres 2 lat od uprawomocnienia się wyroku.

Najnowsza nowelizacja Kodeksu karnego została wprowadzona Ustawą z dnia 20 marca 2015r., która została podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 17 kwietnia 2015r. i wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 18 maja 2015r.  

Powyższa ustawa zaostrza min. przepisy dotyczące karania kierowców popełniających przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego z art. 178a § 1 k.k. Najnowsza nowelizacja zwiększa minimalny okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych z 1 roku do 3 lat. Innymi słowy, Sąd w przypadku wydania wyroku skazującego wobec sprawcy przestępstwa z art. 178a § k.k. orzeka zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres minimum 3 lat.

W tym miejscu należy opisać jak będzie wyglądać sytuacja osób zatrzymanych za popełnienie przestępstwa z art. 178a k.k. przed nowelizacją wchodzącą w życie z dniem 18 maja 2015r.

Otóż do osób, które popełniły przestępstwo z art. 178a k.k. przed dniem 18 maja 2015r., tj. przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej będą miały zastosowanie przepisy obowiązujące uprzednio. Zasada ta wynika wprost z art. 4 § 1 k.k., który stanowi, iż „Jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy”.

Oznacza to, że pomimo nowelizacji przepisów sprawca, który popełnił przestępstwo z art. 178a k.k. przed dniem 18 maja 2015r. będzie sądzony według przepisów, które obowiązywały dotychczas. W związku z powyższym, w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego minimalny okres zakazu będzie nadal wynosił 1 rok.

Więcej na temat najnowszej nowelizacji znajdziesz w artykule: Zmiany w Kodeksie karnym w świetle nowelizacji z dnia 20 marca 2015r. dotyczące przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego.

Niniejszy artykuł ma na celu opisanie jakie zmiany zostały wprowadzone przez ustawodawcę do Kodeksu karnego w związku z wejściem w życie w dniu 18 maja 2015r. ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Na wstępie należy wskazać, że celem jaki przyświecał ustawodawcy było zaostrzenie przepisów dotyczących kierowców popełniających przestępstwo z art. 178a k.k. tj. przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości, aby wyeliminować liczbę kierowców popełniających przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji.

Najważniejsze zmiany wprowadzone do Kodeksu karnego:

1. zmiana art. 42 § 2 k.k. poprzez zwiększenie minimalnego okresu trwania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzekanego w razie wydania przez Sąd wyroku skazującego z 1 roku na okres 3 lat zakazu, w następujących przypadkach:

• popełnienia przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego z 178a § 1 k.k.
• gdy sprawca przestępstwa zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173 k.k. (katastrofa w komunikacji), w art. 174 k.k. (sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy) lub w art. 177 k.k. (spowodowanie wypadku w komunikacji).

Powyższe oznacza, że w razie uznania oskarżonego za winnego zarzucanego mu w/w przestępstwa i wydania wobec niego wyroku skazującego Sąd obligatoryjnie orzeka zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, a minimalny okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wynosi 3 lata.

Natomiast w przypadku gdy sprawca przestępstwa określonego w art. 173 k.k., art. 174 k.k. oraz art. 177 k.k. nie zbiegł z miejsca zdarzenia, to wówczas Sąd fakultatywnie może orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, który wynosi od 1 roku do 10 lat.

2. dodanie do art. 42 § 3 k.k. tj. do sytuacji gdy Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio art. 178a § 4 k.k. czyli popełnienia w okresie próby ponownie przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.

Powyższe oznacza, iż w przypadku popełnienia przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. Sąd obligatoryjnie orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio, chyba że w danej sprawie zachodzą szczególne okoliczności, to wówczas Sąd może nie orzekać dożywotnio zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Jednakże zgodnie z § 4 art. 42 k.k. „Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie ponownego skazania osoby prowadzącej pojazd mechaniczny w warunkach określonych w § 3.” Innymi słowy, Sąd w przypadku takiego sprawcy nie będzie mógł odstąpić od orzeczenia dożywotnio zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych powołując się na szczególne okoliczności występujące w sprawie.

3. do art. 47 k.k. mówiącego o nawiązce został dodany § 3 – 5.

Zgodnie z § 3 art. 47 k.k. jeżeli sprawca skazany za przestępstwo z art. 173 k.k., art. 174 k.k., art. 177 k.k. oraz art. 355 k.k. był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca wypadku Sąd obligatoryjnie orzeka nawiązkę na rzecz:

• pokrzywdzonego,

lub

• osoby najbliższej w razie śmierci pokrzywdzonego w wyniku popełnionego przez skazanego przestępstwa, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonemu uległa znacznemu pogorszeniu. Jeżeli jest kilka takich osób to Sąd orzeka nawiązkę na rzecz każdej z nich,

lub

• Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, w przypadku braku osób najbliższych.

Sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 10.000 zł. Jednakże zgodnie z § 4 art. 47 k.k. w szczególnie uzasadnionych okolicznościach tj. gdy:

• wymierzona nawiązka powodowałaby dla sprawcy uszczerbek dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny,

lub

• pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą,

Sąd może wymierzyć nawiązkę w niższej wysokości niż 10.000 zł.
Natomiast zgodnie z § 5 art. 47 k.k. Sąd nie orzeka nawiązki, jeżeli orzekł obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

4. znowelizowany został art. § 2 art. 49 k.k.

Przed nowelizacją Kodeksu karnego w przypadku skazania sprawcy przestępstwa z art. 178a k.k. (prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego), z art. 179 k.k. (dopuszczenie do ruchu niebezpiecznego pojazdu), z art. 180 k.k. (zapewnienie bezpieczeństwa ruchu pojazdów mechanicznych), Sąd mógł orzec świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości do 60.000 zł.

Obecnie w świetle nowelizacji wchodzącej w życie z dniem 18 maja 2015r. w przypadku skazania sprawcy za przestępstwo z art. 178a k.k., art. 179 k.k., art. 180 k.k. Sąd obligatoryjnie orzeka świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5.000 zł, a w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 4 k.k. co najmniej 10.000 zł. Kwota maksymalna świadczenia pieniężnego wynosi 60.000 zł.

Ponadto został znowelizowany został § 3 art. 206 k.k., zgodnie z którym Sąd może na wniosek skazanego rozłożyć na raty orzeczoną nawiązkę na rzecz Skarbu Państwa oraz nawiązkę lub świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, z tym że okres rozłożenia na raty tych należności nie może przekroczyć 1 roku.

W związku z powyższym ustawodawca nie przewidział możliwości rozłożenia na raty nawiązki orzeczonej od sprawcy przestępstwa na rzecz pokrzywdzonego lub osoby najbliższej w razie śmierci pokrzywdzonego.

Na wstępie należy podkreślić, iż najnowsza nowelizacja Kodeksu karnego zaostrzyła obowiązujące przepisy dotyczące minimalnego trwania okresu trwania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych mi.in w stosunku do sprawców przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., gdzie minimalny zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w przypadku wydania przez Sąd wyroku skazującego wynosi 3 lata. Dotyczy to osób, które popełnią przestępstwo po wejściu w życie nowelizacji tj. z dniem 18 maja 2015r. 

Natomiast najnowsza nowelizacja wchodząca w życie z dniem 18 maja 2015r. nie zmienia przepisów dotyczących wykroczenia prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu z art. 87 § 1 kw.

Należy podkreślić, iż sprawca popełnia wykroczenie prowadzenia samochodu w stanie po użyciu alkoholu gdy stężenie alkoholu w jego organizmie wynosi od 0,10 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu do 0,25 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Z uwagi na brak nowelizacji przepisów dotyczących wykroczenia z art. 87 § 1 k.w. obowiązują nadal dotychczasowe przepisy.

Zatem Sąd ma możliwość zastosowania wobec sprawcy wykroczenia prowadzenia samochodu w stanie po użyciu alkoholu art. 39 § 1 k.w., a więc w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie odstąpić od orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Sąd przy podjęciu decyzji czy w danej sprawie zachodzą przesłanki do odstąpienia od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych bierze pod uwagę w szczególności:

1. charakter i okoliczności czynu m.in. stopień społecznej szkodliwości popełnionego wykroczenia tj. jakie panowało natężenie ruchu pojazdów oraz pieszych, czy powodem zatrzymania przez Policję była rutynowa kontrola trzeźwości, czy przed zatrzymaniem sprawca popełnił inne wykroczenie, jakie wówczas panowało natężenie ruchu pojazdów oraz pieszych.
2. właściwości i warunki osobiste sprawcy wykroczenia mi.in. jakie konsekwencje spowoduje dla sprawcy wykroczenia orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, czy sprawca wykroczenia jest jedynym żywicielem rodziny.

Jeżeli jednak Sąd uzna, że w sprawie nie zachodzą szczególne okoliczności i nie zastosuje wobec sprawcy wykroczenia prowadzenia samochodu w stanie po użyciu alkoholu art. 39 § 1 k.w., to wówczas zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych jaki może orzec Sąd zgodnie z Kodeksem wykroczeń wynosi od 6 miesięcy do 3 lat.

Wniosek o dobrowolne poddanie się karze za wykroczenie prowadzenia samochodu w stanie po użyciu alkoholu z art. 87 § 1 k.w., który może Cię zainteresować znajduje się pod następującymi linkami:

Wniosek o  dobrowolne poddanie się karze za wykroczenie prowadzenia samochodu w stanie po użyciu alkoholu z art. 87 § 1 k.w. z orzeczeniem 6 miesięcy zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych

Wniosek o  dobrowolne poddanie się karze za wykroczenie prowadzenia samochodu w stanie po użyciu alkoholu z art. 87 § 1 k.w. z odstąpieniem przez Sąd od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych