W niniejszym artykule opiszemy, czy można popełnić przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. na drodze leśnej lub polnej.
Celem wyjaśnienia tematyki artykułu odniesiemy się do jednego z najnowszych orzeczeń Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie o sygn. IV KK 324/15.
Na kanwie przedmiotowej sprawy rozważeniu podlegało zagadnienie prawne dotyczące realizacji znamienia „ruchu lądowego” w kontekście drogi leśnej, w następującym stanie faktycznym:
X – został uznany za winnego tego, że pomimo orzeczonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym, prowadził pojazd na drodze leśnej, tj. popełnienia przestępstwa z art. 244 k.k. Od wyroku Sądu I instancji odwołał się obrońca X zarzucając Sądowi obrazę prawa materialnego tj. art 244 k.k. poprzez jego błędną wykładnię i nieuzasadnione przyjęcie, że ruch lądowy w rozumieniu tego przepisu może odbywać się na drodze leśnej, wewnątrz kompleksu leśnego i drodze nie mającej charakteru drogi wewnętrznej.
Sąd II instancji podzielając w całości argumentację podniesioną w apelacji obrońcy, zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił X od popełnienia zarzucanego mu czynu.
Od powyższego wyroku kasację wniósł Prokurator Okręgowy domagając się jego uchylenia i przekazania do ponownego rozpoznania przez Sąd odwoławczy. Prokurator oparł kasacje m.in. na rażącej obrazie przepisu art. 244 kk. poprzez błędne i dowolne uznanie, że znamię „ruch lądowy” nie obejmuje swoim zakresem drogi, po której w inkryminowanym czasie poruszał się oskarżony.
Sąd Najwyższy uznał kasację za zasadną, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał go do ponownego rozpoznania Sądowi II instancji.
W powoływanym wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, m.in. iż: „Kryterium ruchu lądowego należy wiązać nie tylko z formalnym statusem konkretnej drogi, czy też określonego miejsca, lecz z faktyczną dostępnością i rzeczywistym wykorzystaniem tego miejsca dla ruchu pojazdów i innych uczestników„. Co najmniej dyskusyjny jest więc pogląd odrzucający a limine charakter drogi leśnej jako drogi wewnętrznej” . Ponadto SN podniósł, że: ” Kryterium powszechnej dostępności terenu, na którym ma odbywać się ruch lądowy, nie jest przydatne w odniesieniu do sytuacji, gdy chodzi o tereny, których dostępność dla ruchu pojazdów ze swej istoty lub na podstawie szczególnych unormowań (zakłady przemysłowe, kopalnie, lotniska, lasy) – jest limitowana. Jeżeli bowiem na takim terenie przygotowana jest droga przeznaczona dla ruchu wszystkich pojazdów należących do uprawnionych kategorii i taki ruch na tej drodze systematycznie się odbywa, to nie ma powodów, aby twierdzić, że nie ma on charakteru ruchu lądowego”.
W cytowanym orzeczeniu SN uznał więc, że sam status drogi leśnej nie przesądza o jej braku charakteru „ruchu lądowego”.
W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia, SN zwrócił uwagę na fakt, iż przy rozstrzyganiu kryterium „ruchu lądowego” – prócz formalnoprawnego statusu drogi w rozumieniu ustawy o drogach publicznych- należy brać pod uwagę także:
-
faktyczną dostępność drogi;
-
systematyczność ruchu na drodze;
-
stan techniczny drogi;
-
oznakowanie znakami drogowymi
Przenosząc powyższe na grunt problematyki przestępstwa prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości, stwierdzić zatem jednoznacznie należy, iż w praktyce możliwe będzie zrealizowanie znamiona tego przestępstwa także na drodze leśnej lub polnej. Ostatecznie o spełnieniu kryterium „ruchu lądowego” decydować będą okoliczności faktyczne danej sprawy, oceniane pod kątem wyszczególnionych w powoływanym wyroku SN przesłanek.
Drodzy Czytelnicy
Zachęcam Was do komentowania tego artykułu oraz zadawania pytań, jakie Wam się nasuną po jego przeczytaniu.
Na wszystkie pytania postaram się odpowiedzieć.
Jednocześnie zapewniam, że szanuję Waszą prywatność. Adres e-mail z jakiego wyślecie pytanie lub komentarz do artykułu nie zostanie wyświetlony.
Pozdrawiam
Adwokat Mariusz Stelmaszczyk
Witam. Mój przypadek jest taki, że zostałem skazany za jazdę po drodze lokalnej (nazwa historyczna drogi – ustawa z 1962r. o drogach publicznych). Faktycznie zgodnie z informacją z urzędu jest to dukt leśny, droga gruntowa, nieutwardzona, z dwoma koleinami, brak jakichkolwiek znaków. W apelacji podnosiłem, że droga lokalna to klasa drogi publicznej i drogi takie znajdują się zupełnie w innym miejscu w danej miejscowości, a wjazd do lasu stanowi wykroczenie z art. 161 kw. Sąd odwoławczy nie zmienił opisu czynu (art. 413 par. 2 pkt 1 kpk). W uzasadnieniu jedynie stwierdził, że nie jest to droga leśna, lecz wewnętrzna i odbywa się tam ruch lądowy skoro ja tam wjechałem a poza tym droga nie zarosła całkowicie trawą (zdjęcia wykonane przeze mnie). Nie ma dowodów, aby ktokolwiek się tam poruszał pojazdem w szczególności, tuż przed interwencją policji. Sąd odwoławczy dodał, że w istocie jest to droga wewnętrzna co jest sprzeczne z pisemną informacją z urzędu. Zostałem oskarżony o jazdę drogą publiczną asfaltową, a zostałem skazany za jazdę drogą lokalną prostopadłą do drogi asfaltowej. Uważam, że jest to zupełnie inne zdarzenie historyczne (inny czas, miejsce, stan nietrzeźwości, art. 439 par. 1 pkt 9 kpk). Jak wychodziłem z sali rozpraw, to słyszałem jak sędzia mówi do prokuratora „mamy jeszcze problem z wykroczeniem”. I teraz, dlaczego sąd skazał mnie za jazdę po drodze lokalnej? Dlaczego sąd odwoławczy nie zmienił opisu czynu (tylko ja składałem apelację) na drogę leśną, wewnętrzną? Zgodnie z ww. cechami ruchu lądowego wymienionymi powyżej, nie odbywa się tam ruch lądowy. Co również istotne sąd nie ustalił dokąd prowadzi dukt leśny, kto się tam porusza, z jaką częstotliwością, jak uczynił to sąd rejonowy w sprawie IV KK 324/15. Był to również zarzut apelacyjny pominięty przez SO. Inne też pominął, albo odniósł się zdawkowo. I teraz, co robić?
Witam, czy jest jakiś problem z moim problemem?