Co grozi kierowcy za 0,26 mg/l alkoholu na alkomacie?

Do napisania niniejszego artykułu skłoniło mnie pytanie jednego z czytelników, brzmi ono następująco:

„Witam, zostałem oskarżony o przestępstwo kierowania samochodem w stanie nietrzeźwości. Badanie alkomatem wykazało najwyższy wynik 0,26 mg/l. Z tego co mi wiadomo, jest to niewielkie stężenie, jak w takim razie powinienem się bronić, aby uzyskać możliwie najniższą karę?„

Odpowiadając na powyższe pytanie w pierwszej kolejności zauważyć należy, że stan nietrzeźwości rozpoczyna się od wyniku 0,26 mg/l w wydychanym powietrzu. Przy stężeniu alkoholu na poziomie od 0,10 do 0,25 mgl/ l mamy natomiast do czynienia ze stanem po użyciu alkoholu.

Rozróżnienie to jest bardzo istotne, bowiem sprawca, który prowadził pojazd mechaniczny w stanie po użyciu alkoholu poniesie odpowiedzialność karną za wykroczenie z art. 87 § 1 k.w. natomiast w przypadku prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości sprawca popełnia już przestępstwo z art. 178 a § 1 k.k.

W praktyce, przy wyniku 0,26 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, który jak można zauważyć jest wynikiem „granicznym” między wykroczeniem a przestępstwem, na znaczeniu przybiera kwestia tzw. niepewności pomiarowej alkomatu.

Zauważyć bowiem należy, iż każde urządzenie używane przez Policję do badania stanu trzeźwości kierujących, obarczone jest pewnym błędem, który wpływa na wynik tego badania.

Wartość niepewności pomiarowej alkomatu wskazana jest we świadectwie wzorcowania danego urządzenia.

W przypadku większości alkomatów używanych przez Policję niepewność pomiaru wynosi +/- 0,01 mg/l, (np. Alco-Sensor IV)

Uwzględnienie niepewności pomiaru pozwala na ustalenie rzeczywistego stopia nietrzeźwości badanego, który może być wyższy bądź niższy (o 0,01 mg/l) niż wynik, jaki wskazuje alkomat.

Przykładowo, jeśli alkomat Alco-Sensor IV wskazał u kierującego samochodem wynik badania trzeźwości 0,26 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu to rzeczywiste stężenie alkoholu u badanego mogło wynosić :

• 0,25 mg/l;

• 0,26 mg/l;

• 0,27 mg/l

Zauważyć należy, że każda ze wskazanych alternatyw jest w równym stopniu możliwa i zakładając, że od badanego nie pobrano próbki krwi – nie ma możliwości, aby ze 100 % pewnością określić, który ze wskazanych poziomów stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu w rzeczywistości wystąpił u badanego.

W tym miejscu podkreślić jednak należy, że w prawie karnym obowiązuje zasada, zgodnie z którą niedające się usunąć wątpliwości Sąd poczytuje na korzyść oskarżonego, co oznacza, że Sąd ma obowiązek przyjąć najkorzystniejszą wersję dla oskarżonego. Innymi słowy przy ustalaniu stopnia nietrzeźwości oskarżonego Sąd powinien uwzględnić niepewność pomiarową alkomatu poprzez odjęcie od wyniku badania alkomatem wartości niepewności pomiarowej 0,01 mg/l.

W kontekście podanego powyżej przykładu – przy wyniku 0,26 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu oznacza to, że Sąd powinien przyjąć, iż rzeczywista wartość stężenia alkoholu w organizmie badanego wyniosła 0,25 mg/l.

Takie ustalenie pociąga za sobą istotne konsekwencje prawne– mając bowiem na uwadze fakt, iż odpowiedzialność karna za przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości rozpoczyna się od stężenia 0,26 mg/l, przyjęcie, iż przy uwzględnieniu niepewności pomiarowej urządzenia rzeczywiste stężenie alkoholu u badanego wyniosło nie 0,26 mg/l lecz 0,25 mg/l skutkować powinno zmianą kwalifikacji prawnej zarzucanego mu czynu z przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, tj. art. 178a § 1 k.k. na wykroczenie prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu tj. art. 87 § 1 k.w.

Nawiązując w tym miejscu do pytania czytelnika, o to jakie czynności procesowe należałoby podjąć w sytuacji, gdy najwyższy wynik badania stanu trzeźwości wyniósł 0,26 mg/l wskazać należy, iż w takim przypadku zasadnym jest złożenie wniosku dowodowego o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu mechaniki, maszyn i urządzeń – analizatorów alkoholu na okoliczność ustalenia wartości niepewności pomiarowej urządzenia użytego do przebadania stanu trzeźwości oskarżonego. W związku z powyższym zasadnym jest skierowanie do Sądu wniosku o zmianę kwalifikacji prawnej zarzucanego oskarżonemu czynu z przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. na wykroczenie prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu z art. 87 § 1 k.w.