Czy w przypadku skazania za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. Sąd obligatoryjnie zarządza wykonanie warunkowo zawieszonej kary za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.?

Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie czy wobec osoby skazanej za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. Sąd obligatoryjnie zarządzi wykonanie kary warunkowo zawieszonej za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.

Nie ulega wątpliwości, że osoba, która ponownie wsiada za kierownicę samochodu w stanie nietrzeźwości, naraża się na poważniejsze konsekwencje prawne, aniżeli osoba, której taka sytuacja przytrafia się po raz pierwszy w życiu.

Zgodnie z art. 178a § 1 k.k., popełnienie przestępstwa kierowania samochodem w stanie nietrzeźwości przez osobę niekaraną dotąd za to przestępstwo jest zagrożone, karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności do lat 2.

Sprawcy, który ponownie popełnienia przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości, grozi natomiast kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Należy mieć jednak na uwadze, że to nie wszystkie możliwe konsekwencje prawno-karne, jakie może ponieść sprawca przestępstwa z art. 178a § 4 k.k.

Może bowiem zdarzyć się tak, że sprawca przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. za poprzednie przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości został skazany na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

W takiej sytuacji, pojawić się może pytanie czy wobec skazania za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. Sąd „odwiesi” skazanemu orzeczoną wcześniej w zawieszeniu karę pozbawienia wolności.

Kluczowe znaczenie w omawianej materii ma art. 75 k.k. regulujący przesłanki zarządzenia wykonania kary.

Zgodnie z § 1 powołanego artykułu: „Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania”.

Przenosząc powyższe na grunt sytuacji ponownego prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości w okresie próby związanej z orzeczeniem kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. zauważyć należy, że Sąd zarządzi obligatoryjnie sprawcy przestępstwa art. 178a § 4 k.k. warunkowo zawieszoną karę pozbawienia wolności, tylko wówczas gdy za czyn z art. 178a § 4 k.k. zostanie on prawomocnie skazany na karę bezwzględnego pozbawienia wolności.

Należy mieć przy tym na uwadze, iż w tego typu sytuacjach tj. przy ponownym prowadzeniu samochodu w stanie nietrzeźwości przez osobę która uprzednio została prawomocnie skazana na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. – co do zasady Sąd orzeknie wobec sprawcy przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. karę bezwzględnego pozbawienia wolności – co w konsekwencji doprowadzi do „odwieszenia” warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności za pierwsze przestępstwo.

Podkreślić w tym miejscu warto, iż szczególnych wypadkach Sąd może w oparciu o przepis art. 37a k.k. orzec wobec sprawcy przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. (który popełnił przestępstwo w okresie próby) zamiast kary bezwzględnego pozbawienia wolności karę grzywny bądź karę ograniczenia wolności (więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Czy Sąd obligatoryjnie orzeka karę bezwzględnego pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k.?).

W przypadku natomiast, gdy sprawca przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. zostanie skazany prawomocnie na inną karę niż kara bezwzględnego pozbawienia wolności (np. karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania), wówczas Sąd będzie mógł fakultatywnie (a nie obowiązkowo), zarządzić mu warunkowo zawieszoną karę pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. Sytuację tą reguluje art. 75 § 2 k.k. zgodnie z którym: „Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż określone w § 1, albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku”.