Czy ponowne popełnienie przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. zawsze oznacza orzeczenie kary bezwzględnego pozbawienia wolności?

Nietrzeźwy kierowca, który będąc już uprzednio prawomocnie skazana za przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości ponownie wsiada nietrzeźwy za kierownicę samochodu (art. 178a § 4 k.k.) naraża się na odpowiedzialność karną w postaci kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Jak była już mowa w artykule: Czy popełnienie przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. zawsze oznacza orzeczenie kary bezwzględnego pozbawienia wolności? o tym jaką karę poniesie sprawca przestępstwa z art. 178a § 4 k.k., w praktyce decydować będzie przede wszystkim rodzaj kary na którą był on uprzednio skazany za przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości z art. 178a § 1 k.k. 

Trzeba bowiem mieć na uwadze, że znowelizowany przepis art. 69 § 1 k.k. (regulujący instytucję warunkowego zawieszenia wykonania kary) stanowi wyraźnie, iż: „Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa „.

Jednocześnie z § 2 cytowanego przepisu wynika, iż w stosunku do sprawcy przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary, wyłącznie w „szczególnie uzasadnionych wypadkach„.

Z powyższego wynika zatem iż co do zasady, w sytuacji, gdy za poprzednio popełnione przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości sprawca przestępstwa został skazany na karę grzywny, bądź karę ograniczenia wolności, wówczas za nowe przestępstwo z art. 187a § 4 k.k. Sąd będzie mógł orzec wobec niego karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania – o ile uzna, że w sprawie zachodzi „szczególnie uzasadniony wypadek”.

W sytuacji zaś, gdy sprawca przestępstwa z art. 178a § 4 k.k., skazany był uprzednio na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania Sąd – co do zasady – orzeknie wobec niego karę bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat.

Opisaną powyżej sytuację, tj. gdy sprawca, który był już wcześniej prawomocnie skazany za przestępstwo z art. 178 a § 1 k.k. ponownie dopuszcza się przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości tj. przestępstwa z art. 178a § 4 k.k. należy odróżnić od sytuacji, w której sprawca skazany za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. po raz kolejny wsiada za kierownicę w stanie nietrzeźwości. W takiej bowiem sytuacji, działa on już w warunkach recydywy, a więc popełnia przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. po raz drugi.

W świetle poczynionych powyżej uwag stwierdzić należy, iż wobec nietrzeźwego kierowcy działającego w warunkach recydywy Sąd orzeknie karę bezwzględnego pozbawienie wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat. Skoro bowiem za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. grozi jedynie kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, sprawca, który dopuszcza się tego przestępstwa po raz drugi, uprzednio poniósł albo karę bezwzględnego pozbawienia wolności, albo karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. W takiej zaś sytuacji (gdy sprawca w czasie popełnienia przestępstwa był skazany na karę pozbawienia wolności), Sąd co do zasady nie może zastosować instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary.

W tym miejscu pragnę zauważyć iż nie przez przypadek posługuję się zwrotem „co do zasady”. Otóż, w świetle obowiązujących przepisów ustawy karnej, nawet w stosunku do sprawcy skazanego już uprzednio na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, istnieje możliwość, aby Sąd nie orzekał wobec niego kary bezwzględnego pozbawienia wolności za popełnione ponownie przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. Pewną „furtkę” w tym zakresie wyznacza bowiem treść art. 37 a k.k., dopuszczając możliwość orzeczenia zamiast kary pozbawienia wolności, karę grzywny bądź ograniczenia wolności. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Czy Sąd obligatoryjnie orzeka karę bezwzględnego pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k.?